tum dea nube cava tenuem sine viribus umbram 10.636
in faciem Aeneae visu mirabile monstrum
Dardaniis ornat telis, clipeumque iubasque
divini adsimulat capitis, dat
inania verba,
dat sine mente sonum gressusque effingit euntis, 10.640
morte obita qualis fama est volitare figuras
aut quae sopitos deludunt somnia sensus.
at primas laeta ante acies exsultat imago
inritatque virum telis et voce
lacessit.
instat cui Turnus stridentemque eminus hastam 645
conicit; illa dato vertit vestigia tergo.
tum vero
Aenean aversum ut cedere Turnus
credidit atque animo spem turbidus hausit inanem:
‘quo fugis, Aenea? thalamos ne
desere pactos;
hac dabitur dextra tellus quaesita per undas.’ 650
talia vociferans sequitur strictumque coruscat
mucronem, nec ferre videt sua gaudia ventos.
Forte ratis celsi coniuncta crepidine saxi
expositis stabat scalis et
ponte parato,
qua rex Clusinis advectus Osinius oris. 655
huc sese trepida Aeneae fugientis imago
conicit in
latebras, nec Turnus segnior instat
exsuperatque moras et pontis transilit altos.
vix proram attigerat, rumpit Saturnia
funem
avulsamque rapit revoluta per aequora navem. 10.660
tum levis haud ultra latebras iam quaerit imago,
sed
sublime volans nubi se immiscuit atrae,
illum autem Aeneas absentem in proelia poscit;
obvia multa virum demittit
corpora morti,
cum Turnum medio interea fert aequore turbo. 665
respicit ignarus rerum ingratusque salutis
et
duplicis cum voce manus ad sidera tendit:
‘omnipotens genitor, tanton me crimine dignum
duxisti et talis voluisti
expendere poenas?
quo feror? unde abii? quae me fuga quemve reducit? 670
Laurentisne iterum muros aut castra videbo?
quid manus illa virum, qui me meaque arma secuti?
quosque (nefas) omnis infanda in morte reliqui
et nunc palantis
video, gemitumque cadentum
accipio? quid ago? aut quae iam satis ima dehiscat 675
terra mihi? vos o potius miserescite,
venti;
in rupes, in saxa (volens vos Turnus adoro )
ferte ratem saevisque vadis immittite syrtis,
quo nec me Rutuli
nec conscia fama sequatur.’
haec memorans animo nunc huc, nunc fluctuat illuc, 680
an sese mucrone ob tantum dedecus
amens
induat et crudum per costas exigat ensem,
fluctibus an iaciat mediis et litora nando
curva petat Teucrumque
iterum se reddat in arma.
ter conatus utramque viam, ter maxima Iuno 685
continuit iuvenemque animi miserata repressit.
labitur alta secans fluctuque aestuque secundo
et patris antiquam Dauni defertur ad urbem.
- Latino
- Eneide
- Virgilio