Paragrafo
36
Postero die Curio obsidere Uticam et vallo circummunire instituit. Erat in oppido multitudo insolens belli
diuturnitate otii Uticenses pro quibusdam Caesaris in se beneficiis illi amicissimi conventus is qui ex variis generibus
constaret terror ex superioribus proeliis magnus. Itaque de deditione omnes palam loquebantur et cum P. Attio agebant ne sua
pertinacia omnium fortunas perturbari vellet. Haec cum agerentur nuntii praemissi ab rege Iuba venerunt qui ilium adesse cum
magnis copiis dicerent et de custodia ac defensione urbis hortarentur. Quae res eorum perterritos animos
confirmavit.
Paragrafo 37
Nuntiabantur haec eadem Curioni sed aliquamdiu fides fieri
non poterat: tantam habebat suarum rerum fiduciam. Iamque Caesaris in Hispania res secundae in Africam nuntiis ac litteris
perferebantur. Quibus omnibus rebus sublatus nihil contra se regem nisurum existimabat. Sed ubi certis auctoribus comperit
minus V et XX milibus longe ab Utica eius copias abesse relictis munitionibus sese in castra Cornelia recepit. Huc frumentum
comportare castra munire materiam conferre coepit statimque in Siciliam misit uti duae legiones reliquusque equitatus ad se
mitteretur. Castra erant ad bellum ducendum aptissima natura loci et munitione et maris propinquitate et aquae et salis copia
cuius magna vis iam ex proximis erat salinis eo congesta. Non materia multitudine arborum non frumentum cuius erant plenissimi
agri deficere poterat. Itaque omnium suorum consensu Curio reliquas copias exspectare et bellum ducere
parabat.
Paragrafo 38
His constitutis rebus probatisque consiliis ex perfugis
quibusdam oppidanis audit Iubam revocatum finitimo bello et controversiis Leptitanorum restitisse in regno Saburram eius
praefectum cum mediocribus copiis missum Uticae appropinquare. His auctoribus temere credens consilium commutat et proelio rem
committere constituit. Multum ad hanc rem probandam adiuvat adulescentia magnitudo animi superioris temporis proventus fiducia
rei bene gerendae. His rebus impulsus equitatum omnem prima nocte ad castra hostium mittit ad flumen Bagradam quibus praeerat
Saburra de quo ante erat auditum; sed rex omnibus copiis insequebatur et sex milium passuum intervallo a Saburra consederat.
Equites missi nocte iter conficiunt imprudentes atque inopinantes hostes aggrediuntur. Numidae enim quadam barbara consuetudine
nullis ordinibus passim consederant. Hos oppressos somno et dispersos adorti magnum eorum numerum interficiunt; multi
perterriti profugiunt. Quo facto ad Curionem equites revertuntur captivosque ad eum
reducunt.
Paragrafo 39
Curio cum omnibus copiis quarta vigilia exierat cohortibus V
castris praesidio relictis. Progressus milia passuum VI equites convenit rem gestam cognovit; e captivis quaerit quis castris
ad Bagradam praesit: respondent Saburram. Reliqua studio itineris conficiendi quaerere praetermittit proximaque respiciens
signa “videtisne” inquit “milites captivorum orationem cum perfugis convenire? abesse regem exiguas esse copias missas quae
paucis equitibus pares esse non potuerint? Proinde ad praedam ad gloriam properate ut iam de praemiis vestris et de referenda
gratia cogitare incipiamus.” Erant per se magna quae gesserant equites praesertim cum eorum exiguus numerus cum tanta
multitudine Numidarum confertur. Haec tamen ab ipsis inflatius commemorabantur ut de suis homines laudibus libenter praedicant.
Multa praeterea spolia praeferebantur capti homines equique producebantur ut quicquid intercederet temporis hoc omne victoriam
morari videretur. Ita spei Curionis militum studia non deerant. Equites sequi iubet sese iterque accelerat ut quam maxime ex
fuga perterritos adoriri posset. At illi itinere totius noctis confecti subsequi non poterant atque alii alio loco resistebant.
Ne haec quidem Curionem ad spem morabantur.
Paragrafo 40
Iuba certior factus a
Saburra de nocturno proelio II milia Hispanorum et Gallorum equitum quos suae custodiae causa circum se habere consuerat et
peditum eam partem cui maxime confidebat Saburrae submisit; ipse cum reliquis copiis elephantisque LX lentius subsequitur.
Suspicatus praemissis equitibus ipsum affore Curionem Saburra copias equitum peditumque instruit atque his imperat ut
simulatione timoris paulatim cedant ac pedem referant: sese cum opus esset signum proelii daturum et quod rem postulare
cognovisset imperaturum. Curio ad superiorem spem addita praesentis temporis opinione hostes fugere arbitratus copias ex locis
superioribus in campum deducit.
- Latino
- De Bello Civili
- Cesare
