talem inter silvas, inter deserta ferarum
reginam Allecto stimulis agit undique Bacchi. 405
Postquam visa satis primos acuisse furores
consiliumque omnemque domum vertisse Latini,
protinus hinc fuscis
tristis dea tollitur alis
audacis Rutuli ad muros, quam dicitur urbem
Acrisioneis Danae fundasse colonis 410
praecipiti delata Noto. locus Ardea quondam
dictus avis, et nunc magnum manet Ardea nomen,
sed fortuna fuit. tectis
hic Turnus in altis
iam mediam nigra carpebat nocte quietem.
Allecto torvam faciem et furialia membra 415
exuit, in
vultus sese transformat anilis
et frontem obscenam rugis arat, induit albos
cum vitta crinis, tum ramum innectit
olivae;
fit Calybe Iunonis anus templique sacerdos,
et iuveni ante oculos his se cum vocibus offert: 7.420
‘Turne, tot in cassum fusos patiere labores,
et tua Dardaniis transcribi sceptra colonis?
rex tibi coniugium et
quaesitas sanguine dotes
abnegat, externusque in regnum quaeritur heres.
i nunc, ingratis offer te, inrise, periclis;
425
Tyrrhenas, i, sterne acies, tege pace Latinos.
haec adeo tibi me, placida cum nocte iaceres,
ipsa palam fari
omnipotens Saturnia iussit.
quare age et armari pubem portisque moveri
laetus in arma para, et Phrygios qui flumine
pulchro 430
consedere duces pictasque exure carinas.
caelestum vis magna iubet. rex ipse Latinus,
ni dare coniugium
et dicto parere fatetur,
sentiat et tandem Turnum experiatur in armis.’
Hic iuvenis vatem inridens sic orsa vicissim
435
ore refert: ‘classis invectas Thybridis undam
non, ut rere, meas effugit nuntius auris;
ne tantos mihi finge
metus. nec regia Iuno
immemor est nostri.
sed te victa situ verique effeta senectus, 7.440
o mater, curis nequiquam
exercet, et arma
regum inter falsa vatem formidine ludit.
cura tibi divum effigies et templa tueri;
bella viri
pacemque gerent quis bella gerenda.’
Talibus Allecto dictis exarsit in iras. 445
at iuveni oranti subitus tremor
occupat artus,
deriguere oculi: tot Erinys sibilat hydris
tantaque se facies aperit; tum flammea torquens
lumina
cunctantem et quaerentem dicere plura
reppulit, et geminos erexit crinibus anguis, 450
verberaque insonuit rabidoque
haec addidit ore:
‘en ego victa situ, quam veri effeta senectus
arma inter regum falsa formidine ludit.
respice
ad haec: adsum dirarum ab sede sororum,
bella manu letumque gero.’ 455
sic effata facem iuveni coniecit et atro
lumine fumantis fixit sub pectore taedas.
olli somnum ingens rumpit pavor, ossaque et artus
perfundit toto
proruptus corpore sudor.
arma amens fremit, arma toro tectisque requirit; 7.460
saevit amor ferri et scelerata insania
belli,
ira super: magno veluti cum flamma sonore
virgea suggeritur costis undantis aeni
exsultantque aestu latices,
furit intus aquai
fumidus atque alte spumis exuberat amnis, 465
nec iam se capit unda, volat vapor ater ad auras.
ergo iter ad regem polluta pace Latinum
indicit primis iuvenum et iubet arma parari,
tutari Italiam, detrudere
finibus hostem;
se satis ambobus Teucrisque venire Latinisque. 470
haec ubi dicta dedit divosque in vota vocavit,
certatim sese Rutuli exhortantur in arma.
hunc decus egregium formae movet atque iuventae,
hunc atavi reges, hunc
claris dextera factis.
- Latino
- Eneide
- Virgilio
